İslamda Vasiyetin Hükmü Nedir?

İslama göre vasiyetin hükmü nedir?İslamda vasiyet hakkı varmıdır?Vasiyetin islamdaki yeri nedir?
İslamda vasiyet meşrudur ancak bazı kuralları vardır. Vasiyet ölümden sonraya bağlı olmak üzere teberru yoluyla bir malı bir şahsa temlik etmek, bırakmaktır. Vasiyet ölüme bağlı bir tasarruftur. Bir kişi, mal ve haklarının en fazla üçte biri üzerinde ölüme bağlı tasarrufta bulunabilir, geriye kalan üçte iki varisler namına korunmuş hissedir.
Çünkü Hz. Peygamber (s.a.s.) malının yarısını vasiyet etmek isteyen bir sahabiye üçte birini vasiyet etmesini söylemiş, hatta bunun bile çok olacağını beyan etmiştir (Buhari, Vesaya 3). Malın üçte birinden azının vasiyet edilmesi müstehaptır. Varisler fakir ise vasiyet etmemek daha faziletlidir.
Terikenin üçte birinden daha fazla olan veya varislerden herhangi biri lehine yapılacak mali vasiyet ise, diğer varislerin iznine bağlı olarak geçerlidir (Mevsıli, el-İhtiyar, İstanbul, V, 769); zira varise vasiyet caiz değildir. Hz. Peygamber (s.a.s.) bir hadislerinde; “Allah Teala her hak sahibine hakkını vermiştir. Bu sebeple, varise (varislerden biri lehine) vasiyet yoktur.” (Tirmizi, Vesaya, 5; Ebu Davud, Vesaya, 6) buyurmuşlardır.

Bu genel hükümlere bağlı olarak:


Üzerindeki emanetlerin iade edilmesini, sahibi bilinmeyen borcun ödenmesini vasiyet etmek vaciptir,

Üüzerinde borç olan oruç v. b. kefaretlerin ödenmesini vasiyet etmesi müstehaptır,

Yabancılardan ve akrabalardan zengin olanlara vasiyette bulunmak mubahtır,